Trong thế giới nhiếp ảnh kỹ thuật số, một lời khuyên phổ biến mà bạn thường nghe là “luôn luôn chụp ảnh RAW để đạt chất lượng tốt nhất”. Tuy nhiên, liệu điều này có thực sự cần thiết cho tất cả mọi người? Với phần lớn người dùng, định dạng RAW có thể chỉ là một gánh nặng tốn dung lượng lưu trữ và thêm công việc chỉnh sửa, trong khi mang lại ít lợi ích rõ rệt. Bài viết này sẽ phân tích 5 lý do tại sao chụp ảnh JPEG vẫn là lựa chọn tối ưu cho người dùng phổ thông, thậm chí là nhiếp ảnh gia nghiệp dư.
JPEG Ít Bị Chỉnh Sửa Quá Đà Hơn RAW
Việc tệp RAW cung cấp nhiều tùy chọn chỉnh sửa hơn có cả mặt tốt và mặt xấu. Nếu không cẩn thận, đặc biệt là với những người mới bắt đầu chỉnh sửa ảnh, bạn sẽ rất dễ chỉnh sửa quá đà. Ví dụ, khi nhìn lại những bức ảnh đầu tiên tôi chỉnh sửa lúc mới vào nghề, chúng thường trông giống như tranh vẽ hơn là những bức ảnh thực tế.
Mặc dù bạn vẫn có thể chỉnh sửa quá đà các tệp JPEG, nhưng điều đó khó hơn nhiều so với RAW. Khi mới làm quen với việc chỉnh sửa, đôi khi bạn có cảm giác cần phải sử dụng mọi thanh trượt điều chỉnh. Với JPEG, bạn không có nhiều sự linh hoạt đến vậy, điều này giúp bạn tập trung vào những điều cơ bản.
Giao diện Adobe Lightroom hiển thị quá trình chỉnh sửa tệp ảnh định dạng JPEG, với các thanh trượt điều chỉnh màu sắc và phơi sáng.
Nếu sau này bạn muốn nâng cao kỹ năng nhiếp ảnh của mình, bạn luôn có thể chuyển sang tệp RAW. Tuy nhiên, hãy dành thời gian để học các kiến thức cơ bản về chỉnh sửa trước. Bạn sẽ tìm thấy rất nhiều kênh hướng dẫn chỉnh sửa ảnh trên YouTube như một điểm khởi đầu tuyệt vời.
Hầu Hết Các Chỉnh Sửa Bạn Cần Đều Có Thể Thực Hiện Với JPEG
Khi bạn mở phần mềm chỉnh sửa của mình, bạn sẽ nhận thấy rằng nhiều tính năng chỉnh sửa vẫn có sẵn, ngay cả khi bạn đang làm việc với tệp JPEG. Ví dụ, bạn vẫn có thể thực hiện cân màu (color-grade) và điều chỉnh phơi sáng (exposure) trong Lightroom. Hơn nữa, bạn có thể truy cập công cụ Tone Curve và tùy chọn chỉnh sửa độ bão hòa (saturation), sắc độ (hue), độ sáng (luminance) trong mỗi hình ảnh.
Nếu bạn đang làm việc chuyên nghiệp, có lẽ bạn sẽ cần chỉnh sửa trong định dạng RAW. Tuy nhiên, các nhiếp ảnh gia nghiệp dư hoặc người chụp ảnh thông thường có thể thực hiện hầu hết các chỉnh sửa mình muốn với các tệp JPEG. Cá nhân tôi đã chụp ảnh hơn hai năm trước khi cảm thấy cần phải chỉnh sửa các tệp RAW. Nếu bạn vẫn cần thêm “không gian” để điều chỉnh, bạn luôn có thể thay đổi cài đặt để chụp ở định dạng RAW sau này.
Nhiều Ảnh JPEG Trông Đẹp Ngay Khi Xuất Ra Từ Máy Ảnh
Nhiều máy ảnh hiện đại ngày nay vô cùng tiên tiến, cho dù đó là điện thoại thông minh hay máy ảnh DSLR. Kết quả là, hình ảnh thường trông rất tuyệt mà không cần nhiều (nếu có) chỉnh sửa. Các thương hiệu như Nikon và Fujifilm đặc biệt nổi trội với chất lượng ảnh JPEG của họ.
iPhone cũng có chất lượng hình ảnh tuyệt vời; sự nhảy vọt về chất lượng khi tôi nâng cấp từ iPhone 8 Plus lên 13 là đáng kinh ngạc. Thậm chí tốt hơn, bạn có thể chụp những bức ảnh thiếu sáng tuyệt vời bằng điện thoại thông minh.
Ảnh chụp cảnh đường phố vào ban đêm với ánh sáng nhân tạo, minh họa chất lượng ảnh JPEG tốt ngay cả trong điều kiện thiếu sáng của smartphone.
Bạn cũng thường có thể tùy chỉnh cách ảnh JPEG của mình trông như thế nào ngay trong máy ảnh. Nhiều máy ảnh DSLR có các cấu hình màu (camera profiles) và tùy chọn điều chỉnh ánh sáng và độ bão hòa. Trên điện thoại thông minh, bạn có thể thêm các bộ lọc (filters) ngay lúc chụp.
Preset và Profile Thường Đã Đủ Để Có Ảnh Đẹp
Việc đi sâu hơn vào chỉnh sửa là khôn ngoan nếu bạn là một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp chụp ảnh cho khách hàng. Tuy nhiên, điều đó không cần thiết nếu bạn chỉ chụp ảnh một cách ngẫu hứng. Các preset (bộ lọc cài đặt sẵn) sẽ thực hiện hầu hết các chỉnh sửa bạn cần; Lightroom và VSCO là những lựa chọn xuất sắc. Bạn cũng sẽ tìm thấy nhiều ứng dụng khác để có các bộ lọc kiểu Instagram trên điện thoại thông minh. Các bộ lọc tích hợp sẵn trong ứng dụng Instagram cũng lý tưởng cho nhiều nhiếp ảnh gia.
Màn hình máy tính hiển thị giao diện Adobe Lightroom với các tùy chọn preset được áp dụng cho bức ảnh, giúp đơn giản hóa quá trình chỉnh sửa ảnh JPEG.
Mọi người có thể tranh luận rằng bạn không thể có các camera profiles trong các ứng dụng chỉnh sửa với JPEG, điều này đúng với Lightroom. Tuy nhiên, bạn có thể thêm các preset này ngay trong máy ảnh và sau đó tải ảnh về điện thoại thông minh của mình. Một số nhà sản xuất, như Fujifilm, thậm chí còn cho phép bạn tạo ra “công thức” màu sắc của riêng mình.
Hầu Hết Mọi Người Sẽ Không Nhận Ra Sự Khác Biệt
Việc chỉnh sửa tệp RAW thay vì JPEG có thể dễ dàng mang lại cho một người cảm giác chuyên nghiệp hoặc đẳng cấp. Nhưng thành thật mà nói (và nói với tư cách là người từng có tư duy này), hầu hết mọi người sẽ không nhận thấy sự khác biệt.
Khi ai đó bị lay động bởi một bức ảnh, họ không quan tâm đến các chi tiết kỹ thuật. Đó là bởi vì hình ảnh đó chạm đến cảm xúc của họ. Ngay cả với hàng tấn kinh nghiệm chỉnh sửa, bạn vẫn sẽ không nhận thấy khi ai đó chỉnh sửa bằng JPEG trừ khi họ nói rõ điều đó.
Kết luận: Quyết định chụp RAW hay JPEG phụ thuộc vào mục đích và trình độ của bạn. Đối với phần lớn người dùng yêu thích chụp ảnh và muốn có những bức ảnh đẹp nhanh chóng mà không cần tốn quá nhiều thời gian và công sức vào hậu kỳ phức tạp, định dạng JPEG là một lựa chọn tuyệt vời. Nó không chỉ tiết kiệm dung lượng lưu trữ mà còn giúp bạn tập trung vào việc học các nguyên tắc cơ bản của nhiếp ảnh và chỉnh sửa. Hãy tự tin khám phá những khả năng mà định dạng JPEG mang lại và đừng ngần ngại chia sẻ ý kiến của bạn về chủ đề này!
