Việc sở hữu chiếc điện thoại gập đầu tiên có thể là một bước ngoặt lớn, mở ra một kỷ nguyên trải nghiệm công nghệ hoàn toàn mới mẻ sau nhiều năm gắn bó với những chiếc smartphone truyền thống. Sự háo hức khám phá hình thái thiết kế độc đáo và công năng đột phá là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, trước khi bạn sẵn sàng nhấn nút mua, điều cốt yếu là cần dành thời gian tìm hiểu kỹ lưỡng những khía cạnh quan trọng, giúp bạn hình dung rõ ràng về những gì mình sẽ nhận được và liệu điện thoại gập có thực sự phù hợp với nhu cầu và phong cách sống của bạn hay không. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về những cân nhắc then chốt, giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt nhất trong thế giới điện thoại gập đầy hứa hẹn.
6. Mục Đích Sử Dụng: Nâng Cao Năng Suất Hay Thể Hiện Đẳng Cấp?
Mục tiêu cuối cùng của điện thoại gập là tích hợp tiện ích của cả smartphone và máy tính bảng, cho phép bạn sử dụng thiết bị như một chiếc điện thoại thông thường phần lớn thời gian, nhưng có thể chuyển sang màn hình lớn hơn khi cần xử lý công việc nghiêm túc. Đây chính là khía cạnh nâng cao năng suất. Bạn mua một chiếc điện thoại gập với kỳ vọng nó sẽ tăng cường hiệu suất làm việc và đóng góp (ít nhất là một phần) vào việc hoàn vốn đầu tư.
Điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ tận dụng tối đa các tính năng đa nhiệm để hoàn thành nhiều việc hơn, như chế độ chia đôi màn hình (split-screen view), cửa sổ pop-up, hay chế độ hình trong hình (picture-in-picture). Các hãng sản xuất cũng liên tục tìm ra những cách thông minh để khai thác hiệu quả không gian màn hình mở rộng. Chẳng hạn, tính năng TaskBar của Samsung đã giúp các dòng Galaxy Z Fold mang lại cảm giác sử dụng gần gũi như máy tính chạy Windows.
OnePlus cũng mang đến một cách tiếp cận mới lạ với tính năng Open Canvas, cho phép chạy hai ứng dụng ở chế độ chia đôi màn hình, chiếm gần như toàn bộ không gian hiển thị, trong khi một ứng dụng thứ ba được ghim ở phía dưới để truy cập nhanh. Trải nghiệm thực tế cho thấy các ứng dụng của bạn như được “ghim” vào một bảng trắng khổng lồ, giúp bạn chuyển đổi qua lại nhanh chóng và vô cùng trực quan.
Nếu bạn là một chuyên gia kinh doanh, các ứng dụng Microsoft Office hoạt động cực kỳ mượt mà trên màn hình lớn, vì chúng được thiết kế để phục vụ mục đích này. Sử dụng Excel, Word hay PowerPoint trên một chiếc điện thoại thông thường thường không mang lại trải nghiệm tốt, nhưng trên điện thoại gập thì hoàn toàn khác. Tương tự, nếu bạn là một nhà giao dịch chứng khoán, việc đọc biểu đồ nến để phân tích biến động giá cổ phiếu cũng dễ dàng hơn nhiều trên màn hình lớn.
Tất nhiên, năng suất nâng cao không phải là lý do duy nhất để cân nhắc một chiếc điện thoại gập. Bạn cũng có thể muốn sử dụng màn hình lớn hơn để hoàn toàn đắm chìm vào thế giới giải trí khi chơi game, xem video hay đọc truyện tranh, đây đều là những mục tiêu hoàn toàn hợp lý.
Samsung Galaxy Z Fold 6 mở ra trên bàn trắng
Tuy nhiên, trước khi chi tiêu gần 2000 USD (hoặc hơn 50 triệu VNĐ), hãy dành chút thời gian để suy ngẫm về động cơ thực sự của bạn. Bạn đang tìm kiếm một công cụ thiết thực để nâng cao năng suất, hay bạn bị cuốn hút bởi sự hấp dẫn của việc sở hữu một thiết bị công nghệ đỉnh cao? Điều này không có nghĩa là khía cạnh đẳng cấp không nên có chỗ trong quyết định mua sắm của bạn, nhưng mục tiêu năng suất sẽ dễ biện minh hơn nhiều, đặc biệt là khi xét đến mức giá.
Các dòng điện thoại gập kiểu vỏ sò (flip phone) thường có giá phải chăng hơn. Tuy nhiên, chúng gần như hoàn toàn tập trung vào khía cạnh xa xỉ, vì chúng không thực sự cải thiện năng suất của bạn theo bất kỳ cách có ý nghĩa nào, trừ khi bạn là một nhà sáng tạo nội dung. Trong trường hợp đó, bạn sẽ yêu thích khả năng dựng điện thoại đứng vững ở bất cứ đâu để quay video, hoặc sử dụng camera chính để chụp ảnh selfie độ phân giải cao – điều mà các điện thoại gập kiểu cuốn sách (book-style foldables) cũng làm được, nhưng với mức giá gấp đôi.
5. Bạn Có Thể Chấp Nhận Chi Phí Sửa Chữa Đắt Đỏ?
Bất kể các hãng sản xuất có tuyên bố chiếc điện thoại gập của họ bền bỉ đến mức nào, đừng kỳ vọng nó sẽ bền như một chiếc flagship thông thường. Đặc biệt, nếp gấp trên màn hình bên trong sẽ ngày càng rõ hơn qua quá trình sử dụng hàng ngày. Bạn cũng có thể cần cẩn thận hơn khi tiếp xúc với nước hoặc cát để bảo vệ bản lề, ngay cả với xếp hạng IP cao hơn.
Điện thoại gập khó sửa chữa và tốn kém hơn nhiều, và người dùng thường quên tính đến chi phí sửa chữa này vào thời điểm mua. Thực tế, chỉ riêng việc thay màn hình bên trong đã có thể tiêu tốn khoảng một phần ba hoặc, trong một số trường hợp cực đoan, lên đến một nửa giá bán khởi điểm của thiết bị.
Điện thoại thông thường sử dụng nhiều linh kiện được tiêu chuẩn hóa, rẻ hơn để sản xuất và dễ tìm nguồn hơn, nhưng điện thoại gập vẫn là một phát minh rất mới mẻ trong bức tranh lớn của ngành công nghiệp. Do đó, chúng yêu cầu các linh kiện tùy chỉnh mà các cửa hàng sửa chữa không phải lúc nào cũng có sẵn.
Thậm chí, ngay cả khi họ có linh kiện, trình độ chuyên môn kỹ thuật cần thiết để sửa chữa một chiếc điện thoại gập cũng rất hiếm do sự phức tạp tăng thêm. Vì vậy, lựa chọn duy nhất của bạn có thể là gửi thiết bị đến nhà sản xuất chính thức. Toàn bộ quá trình này có thể mất vài ngày, thậm chí cả tuần hoặc lâu hơn.
So với đó, việc sửa chữa một chiếc điện thoại thông thường dễ dàng hơn nhiều, bạn chỉ cần mang đến một trung tâm bảo hành ủy quyền gần đó và đợi vài giờ trong khi kỹ thuật viên thay màn hình.
Tôi không muốn những điều này làm bạn nản lòng khi mua chiếc điện thoại gập đầu tiên. Thay vào đó, tôi đề xuất bạn nên giả định rằng điện thoại của mình sẽ cần sửa chữa vào một thời điểm nào đó và dành riêng một khoản ngân sách cho việc đó ngay từ đầu. Như vậy, nếu và khi cần sửa chữa, nó sẽ không còn là một sự bất ngờ không mong muốn.
4. Các Ứng Dụng Yêu Thích Có Tối Ưu Cho Điện Thoại Gập?
Người dùng OnePlus Open gập trong chế độ chia đôi màn hình
Như đã đề cập trước đó, một phần sức hút của việc mua điện thoại gập là khả năng tiêu thụ nội dung đa phương tiện trên màn hình lớn hơn. Tuy nhiên, có một vấn đề ở đây. Điện thoại gập hiện đang ở một vị trí khó xử khi chúng không đủ mỏng khi gập lại để được coi là điện thoại thông thường, nhưng cũng không đủ rộng khi mở ra để được coi là một chiếc máy tính bảng đúng nghĩa.
Nói cách khác, màn hình bên trong có tỷ lệ khung hình gần vuông hơn là hình chữ nhật, vốn là tỷ lệ mà hầu hết phim ảnh và chương trình được quay, và cũng là tỷ lệ mà hầu hết các ứng dụng được tối ưu hóa.
Trong thực tế, điều này có nghĩa là bạn rất có thể sẽ thấy các thanh màu đen khổng lồ ở phía trên và dưới khi cố gắng xem video, và kích thước thực tế của video sẽ không cảm thấy lớn hơn nhiều so với những gì bạn có được trên, ví dụ, chiếc Galaxy S25 Ultra 6.9 inch. Tất nhiên, bạn có thể chụm để phóng to và lấp đầy toàn bộ màn hình, nhưng điều đó sẽ cắt bỏ nội dung ở các cạnh, làm hỏng trải nghiệm xem phương tiện của bạn. Đây là một trong những điều gây khó chịu nhất khi sở hữu một chiếc điện thoại gập.
Tương tự, nếu các ứng dụng bạn sử dụng thường xuyên nhất không được tối ưu hóa cho tỷ lệ khung hình này, thì việc có thêm tất cả không gian đó có thể không mang lại trải nghiệm tốt hơn. Google đang cố gắng hết sức để thu hút các nhà phát triển (và nhiều người đã tham gia), thậm chí còn xếp hạng các ứng dụng hỗ trợ hình thái mới cao hơn trên Play Store. Tuy nhiên, tôi vẫn khuyên bạn nên tự mình kiểm tra điều này để đảm bảo.
3. Bạn Có Sẵn Lòng Mang Một Chiếc Điện Thoại Cồng Kềnh Hơn Trong Nhiều Năm?
Các dòng điện thoại gập vỏ sò (flip phone) thường nhẹ và có trọng lượng tương đương một chiếc điện thoại thông thường, nhưng các điện thoại gập kiểu cuốn sách (book-style foldables) thường dày hơn đáng kể (khi gập lại) và nặng hơn. Điều này khiến chúng kém thoải mái hơn trong sử dụng hàng ngày, đặc biệt nếu bạn có bàn tay nhỏ. Tất nhiên, bạn nhận được một không gian màn hình lớn để đổi lấy trọng lượng tăng thêm, nhưng hãy nhớ rằng bạn sẽ phải chịu đựng sự cồng kềnh này trong vài năm liên tiếp.
Samsung đã làm rất tốt việc giảm trọng lượng của dòng Fold qua từng thế hệ, đến mức Galaxy Z Fold 6 nặng 239 gram – khá nhẹ đối với một chiếc điện thoại gập, nhưng vẫn nặng hơn iPhone 16 Pro Max, một thiết bị mà nhiều người phàn nàn là quá cồng kềnh.
Tôi biết trọng lượng và độ dày có lẽ là những điều cuối cùng bạn nghĩ đến khi mua một chiếc điện thoại gập, nhưng chúng thực sự quan trọng. Khi thiết bị gập lại, bạn muốn nó mang lại cảm giác gần giống với một chiếc điện thoại thông thường nhất có thể. Ngoài ra, đừng quên rằng việc lắp thêm ốp lưng sẽ càng làm tăng thêm độ cồng kềnh cho một thiết bị vốn đã khó cầm nắm.
Ngay cả khi bạn quen với trọng lượng tăng thêm theo thời gian, bạn chắc chắn sẽ cảm thấy độ dày hơi phiền toái khi nó tạo ra một khối lớn nhô ra khi cất trong túi quần. May mắn thay, các hãng đang nhận thức được vấn đề này và đang nỗ lực giảm độ dày hơn nữa, điển hình như Oppo Find N5, chiếc điện thoại gập mỏng nhất thế giới.
2. Màn Hình Phụ Có Thực Sự Thiết Thực?
Motorola Razr+ gập lại với màn hình bật
Tùy thuộc vào việc bạn mua một chiếc điện thoại gập vỏ sò hay kiểu cuốn sách, kỳ vọng của bạn đối với màn hình phụ sẽ khác nhau. Đối với loại thứ hai, trường hợp sử dụng được xác định rõ ràng: màn hình phụ nên càng giống điện thoại thông thường càng tốt, và hầu hết các điện thoại gập hiện nay đã làm được điều này.
Nhưng mọi thứ trở nên phức tạp hơn một chút khi bạn chọn điện thoại gập vỏ sò, vì màn hình phụ của chúng nhỏ hơn nhiều và được quảng cáo như một cách để bạn sử dụng điện thoại ít hơn. Nếu bạn nằm trong số những người đang tìm cách giảm thời gian sử dụng màn hình, nỗ lực thêm vào để mở điện thoại có thể đủ để ngăn bạn mở các ứng dụng gây nghiện như Instagram hay TikTok.
Tuy nhiên, màn hình phụ đã ngày càng lớn hơn trong những năm qua, đến mức bạn hiện có thể chạy hầu hết mọi ứng dụng trên đó, điều này lại làm mất đi toàn bộ mục đích ban đầu của kiểu dáng này.
Một bàn tay cố gắng mở Motorola Razr 2024.
Tôi cũng cho rằng có một vấn đề cơ bản với việc sử dụng điện thoại gập vỏ sò để giảm thời gian sử dụng màn hình. Về cơ bản, bạn đang sử dụng một giải pháp công nghệ để khắc phục một vấn đề về hành vi, và điều đó không phải lúc nào cũng hiệu quả vì bạn luôn có thể tìm ra các kẽ hở.
Điều tôi thấy hiệu quả hơn trong việc giảm thời gian sử dụng màn hình là ẩn các ứng dụng cám dỗ khỏi ngăn kéo ứng dụng để chúng không bị nhìn thấy và chuyển màn hình sang chế độ Grayscale (màu xám), khiến nó trở nên nhàm chán một cách có chủ ý.
1. Bạn Có Chấp Nhận Thời Lượng Pin Kém Hơn?
Với kích thước của chúng, bạn có thể nghĩ rằng điện thoại gập sẽ có nhiều không gian bên trong khung máy để lắp vừa một viên pin khổng lồ. Tuy nhiên, phần lớn không gian đó thực tế lại bị chiếm bởi bản lề, và trong nỗ lực làm cho các thiết bị này mỏng hơn, bạn lại mất đi không gian nội bộ quý giá hơn nữa.
Thực tế, Samsung đã không thay đổi dung lượng pin của dòng Fold (4400mAh) kể từ năm 2021 khi ra mắt Galaxy Z Fold 3. Và vấn đề này không chỉ độc quyền với Samsung; Google Pixel 9 Pro Fold có viên pin 4650mAh, và OnePlus Open có 4805mAh, mặc dù tốt hơn nhưng vẫn thấp hơn mức 5000mAh mà chúng ta thường coi là tiêu chuẩn.
Điều này khá đáng tiếc bởi vì màn hình lớn bên trong chính là lý do bạn mua điện thoại, nhưng nó cũng tiêu tốn nhiều năng lượng hơn đáng kể. Vì vậy, bạn thường xuyên rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan: liệu có nên tiết kiệm pin và sử dụng màn hình phụ, hay tận dụng chính tính năng mà bạn đã trả thêm tiền để sở hữu?
Đây vẫn là một vấn đề có thể khắc phục được về lâu dài khi ngành công nghiệp smartphone chuyển đổi sang công nghệ pin silicon-carbon mới, vốn có mật độ năng lượng cao hơn và do đó có thể tích trữ nhiều năng lượng hơn trong cùng một kích thước. Thực tế, Vivo X Fold3 Pro đã sử dụng công nghệ này và mang lại viên pin 5700mAh đáng nể.
Tất nhiên, con số này có vẻ không quá ấn tượng khi một số thương hiệu Trung Quốc đã cung cấp pin lên đến 8000mAh, như Honor Power, nhưng xu hướng chung dường như đang có lợi cho người dùng.
Nếu thời lượng pin thực sự quan trọng đối với bạn, thì bạn có thể muốn đợi Samsung hoặc Google áp dụng công nghệ này. Apple cũng dự kiến sẽ ra mắt chiếc điện thoại gập đầu tiên vào năm 2026, mặc dù tôi nghi ngờ công ty sẽ sử dụng công nghệ pin mới và tiềm ẩn rủi ro cho một sản phẩm thế hệ đầu tiên mà hàng triệu người đang chờ đợi.
Điện thoại gập là những kỳ công của kỹ thuật hiện đại, nhưng chúng không dành cho tất cả mọi người. Mặc dù các phiên bản mới nhất đã được cải thiện đáng kể về độ bền, chúng vẫn còn tồn tại những vấn đề cố hữu liên quan đến kiểu dáng, bao gồm nếp gấp màn hình, thời lượng pin chưa tối ưu, tỷ lệ khung hình đôi khi bất tiện, và trọng lượng cũng như độ dày đáng kể. Hãy cân nhắc kỹ lưỡng những yếu tố này để đưa ra quyết định mua hàng phù hợp nhất với nhu cầu và mong đợi của bạn.
