Trong bối cảnh công nghệ nhiếp ảnh trên smartphone liên tục phát triển, chế độ chụp panorama đã từng là một cuộc cách mạng. Nó mang đến khả năng ghi lại toàn bộ khung cảnh rộng lớn chỉ bằng một cú lia máy, loại bỏ nỗi lo về việc ghép ảnh thủ công hay những sai sót khi lia máy. Chạm nhẹ, lia máy, và ngay lập tức bạn có một bức ảnh góc rộng ấn tượng. Tuy nhiên, sự hào hứng ban đầu dành cho tính năng này dường như đã dần phai nhạt theo thời gian. Ít ai còn sử dụng chế độ panorama theo cách truyền thống. Nhưng điều đó không có nghĩa là nó đã hết giá trị. Bằng cách “bẻ cong” quy tắc, bạn hoàn toàn có thể khám phá một tiềm năng mới đầy sáng tạo với kỹ thuật chụp ảnh panorama dọc ngay trên chiếc điện thoại thông minh của mình.
Panorama Truyền Thống: Từ Đỉnh Cao Đến Giảm Nhiệt
Khi mới xuất hiện, chế độ panorama thực sự là một đột phá công nghệ. Nó cho phép mọi chiếc điện thoại và máy ảnh dễ dàng chụp được những bức ảnh toàn cảnh rộng mà không cần phải thực hiện hàng tá thao tác phức tạp như chụp nhiều ảnh rồi ghép lại thủ công sau này. Người dùng chỉ cần chạm nút chụp và lia điện thoại theo chiều ngang từ trái sang phải (hoặc ngược lại) theo một đường thẳng. Điện thoại sẽ tự động chụp nhiều bức ảnh và ghép chúng lại thành một bức ảnh rộng duy nhất.
Đây là cách chụp panorama kinh điển: hoàn hảo để tái hiện một cách chân thực không gian xung quanh, tương tự như chế độ Street View của Google Maps. Nếu bạn muốn chia sẻ một bức ảnh toàn cảnh phòng khách của mình với gia đình, một bức ảnh panorama ngang là cách tốt nhất để ghi lại tất cả chỉ trong một lần chụp. Tuy nhiên, theo thời gian, tính năng này dần mất đi sức hút. Dù không bao giờ thực sự “hot” hay tạo thành trào lưu viral, nhưng giờ đây, bạn có thể tự hỏi tại sao các nhà sản xuất điện thoại vẫn tích hợp chế độ panorama vào ứng dụng camera của họ.
alt text mô tả cảnh thành phố và sông từ góc nhìn panorama từ lâu đài
alt text mô tả người dùng cầm iPhone hiển thị chế độ chụp Pano
Phá Vỡ Quy Tắc: Kỹ Thuật Chụp Panorama Dọc Độc Đáo
Trong vài năm gần đây, việc nhìn thấy ai đó chụp ảnh panorama đã trở nên hiếm hoi. Tôi là một trong số ít những người vẫn kiên trì sử dụng chế độ này, nhưng không phải theo cách thông thường. Kỹ thuật độc đáo này nằm ở chỗ tôi giữ điện thoại ở chế độ dọc (portrait mode) ban đầu, và ngay khi giao diện panorama tải lên, tôi xoay điện thoại sang chế độ ngang (landscape mode). Thao tác này “đánh lừa” điện thoại, khiến các đường hướng dẫn vẫn giữ nguyên vị trí ban đầu, nhưng góc chụp của tôi đã xoay 90 độ. Thay vì lia điện thoại theo chiều ngang, giờ đây tôi lia theo chiều dọc để ghi lại hình ảnh.
alt text mô tả điện thoại gắn trên tripod ở chế độ chụp panorama
Việc thực hiện phương pháp này khó hơn nhiều so với kiểu chụp panorama cổ điển. Chụp bằng tay gần như là bất khả thi để đạt được kết quả hoàn hảo. Tuy nhiên, một chiếc tripod giá rẻ có thể biến việc này trở nên đơn giản. Tôi thường sử dụng một chiếc tripod 67 inch giá chỉ khoảng 25 đô la, có thể điều chỉnh linh hoạt. Mặc dù cơ chế giữ điện thoại có thể hơi bất tiện (tôi đã bị kẹt ngón tay vài lần), nhưng nhìn chung, nó khá chắc chắn và hoàn thành tốt nhiệm vụ.
alt text mô tả điện thoại được gắn chắc chắn trên tripod
Để bắt đầu, bạn chỉ cần gắn điện thoại theo chiều dọc, mở chế độ panorama, sau đó xoay nó sang ngang. Hãy đảm bảo rằng các kẹp không đè vào các nút bên cạnh của điện thoại và nới lỏng ốc vít của cánh tay cuối cùng để dễ dàng xoay.
Nắm Vững Kỹ Thuật Chụp Panorama Dọc Thực Tế
Sau khi mọi thứ đã được thiết lập, bạn đã sẵn sàng chụp. Tuy nhiên, kỹ thuật này đi kèm với một số thách thức nhất định mà bạn cần lưu ý.
Chọn Chủ Thể và Bối Cảnh Lý Tưởng
Nếu bạn không chụp bầu trời, bạn cần một chủ thể rõ ràng. Lý tưởng nhất, chủ thể của bạn nên cao và đối lập với một vật thể khác, nếu không hầu hết khung hình sẽ bị chiếm bởi bầu trời hoặc trần nhà. Các địa điểm lịch sử với trần nhà ấn tượng là hoàn hảo cho phong cách này. Hoặc bạn có thể đơn giản là chọn và chụp một cái cây cao.
alt text mô tả điện thoại gắn trên tripod đang hướng vào một bức tường để chụp ảnh
Vị Trí Camera và Ánh Sáng
Khi chụp, nếu muốn có phối cảnh đối xứng, camera của bạn phải xoay đúng tâm. Nếu bức ảnh panorama của bạn bao gồm hai cái cây, hãy giữ camera ở giữa; nếu không, cái cây nào gần hơn sẽ chiếm ưu thế trong khung hình. Ngoài ra, nếu mặt trời đang chiếu sáng và bạn chụp vào giờ vàng (golden hour), đừng quay lưng lại với mặt trời, nếu không bóng của tripod sẽ xuất hiện trong ảnh của bạn.
Thử Thách và Hạn Chế Cần Lưu Ý
Có một số “mánh khóe” cần thiết khi chụp. Một khi bạn xoay camera vào trung tâm, bạn có thể sẽ lọt vào khung hình tiếp theo trừ khi bạn di chuyển. Nếu bạn không phải là chủ thể chính, đây là một vấn đề lớn, đặc biệt là bạn sẽ bị ghép lại thành một hình ảnh méo mó. (Kinh nghiệm cá nhân: một người bạn đã thử chụp panorama tôi khi tôi đang thiết lập máy ảnh và kết quả thật “kinh hoàng”.)
alt text mô tả ảnh panorama bị lỗi với hình ảnh người chụp bị biến dạng
Bạn cũng chỉ có một cơ hội duy nhất để thiết lập phơi sáng và lấy nét. Một khi bạn bắt đầu chế độ panorama, bạn không thể thay đổi các thiết lập này nữa. Nếu bạn cố gắng thay đổi giữa các khung hình gần nhau, bức ảnh cuối cùng có thể bị hỏng. Kết quả tốt nhất thường đến từ những cảnh có ánh sáng đồng đều. Chế độ panorama trên iPhone thậm chí còn không cho phép bạn điều chỉnh phơi sáng.
Kết Quả Thực Tế và Cảm Nhận
Tuy nhiên, dù có những thách thức, kết quả vẫn rất ấn tượng. Hai bức ảnh đầu tiên chỉ là những cái cây ngẫu nhiên trong công viên. Tôi có thể đã căn chỉnh mặt trời tốt hơn hoặc chọn một vị trí đẹp hơn, nhưng với những nỗ lực tối thiểu, chúng vẫn cho ra những tấm ảnh tuyệt vời. Những bức ảnh này có chiều cao ấn tượng, và đó chính là đặc trưng của chúng.
alt text mô tả ảnh panorama dọc của cây trong công viên, chụp từ dưới lên
Hai bức ảnh tiếp theo được chụp tại Nhà thờ Hồi giáo Shah ở Isfahan. Như đã đề cập, các công trình kiến trúc lịch sử và những trần nhà đẹp là chủ thể hoàn hảo cho phong cách này. Việc tăng thêm một chút độ bão hòa (saturation) có thể tạo ra sự khác biệt lớn, đặc biệt là khi chế độ Pano của iPhone không cho phép bạn tùy chỉnh bất cứ điều gì ngay trên camera. Bức ảnh cuối cùng gần như hoàn hảo, nhưng do một số du khách sắp bước vào, tôi đã lia máy hơi nhanh và kết quả là có một chút mờ nhòe.
alt text mô tả ảnh panorama dọc bên trong nhà thờ Shah ở Isfahan, nổi bật kiến trúc trần nhà
Xử Lý Hậu Kỳ và Chia Sẻ Panorama Dọc Hiệu Quả
Sau khi đã chụp được bức ảnh panorama dọc của mình, bạn có thể chỉnh sửa nó như bất kỳ bức ảnh thông thường nào khác. Tuy nhiên, hãy lưu ý: những tệp ảnh này có kích thước rất lớn, vì vậy bạn sẽ cần một thiết bị có cấu hình khá để chỉnh sửa mượt mà. Các bức ảnh panorama của tôi thường có kích thước khoảng 3788 x 16340 pixel và nặng khoảng 20MB mỗi bức.
Việc chia sẻ một bức ảnh panorama dọc nguyên bản thường không thể hiện được hết vẻ đẹp của nó. Trên điện thoại, bạn sẽ phải phóng to rất nhiều mới có thể nhìn rõ các chi tiết. Máy ảnh FujiFilm HS10 của tôi có tính năng phát lại panorama tự động di chuyển hình ảnh từ trái sang phải, điều này đã truyền cảm hứng cho tôi để tạo ra các hiệu ứng lia máy của riêng mình. Bạn cũng có thể sử dụng các ứng dụng để tạo hiệu ứng carousels cho ảnh panorama.
Ví dụ, bức ảnh cây trong công viên – chỉnh sửa nó trong Photoshop rất dễ dàng. Chỉ cần mở ảnh, vào Timelines, và thêm hiệu ứng Pan để tạo một ảnh GIF đơn giản. Bạn cũng có thể làm điều tương tự với các ứng dụng chỉnh sửa video như CapCut, hoặc thậm chí sử dụng PowerPoint để tạo GIF. Tôi đã thử tạo một ảnh GIF dài 20 giây để chia sẻ hiệu ứng lia ảnh từ trên xuống dưới, nhưng kích thước tệp lên tới 110MB. Mặc dù có thể nén nó, nhưng điều đó sẽ làm giảm chất lượng chi tiết mà tôi muốn hiển thị. Ai mà muốn tải một ảnh GIF nặng 110MB chứ!
Trong quá trình mày mò, tôi nhận thấy rằng việc xoay bức ảnh panorama dọc đã hoàn thành 90 độ đôi khi tạo ra một nét nghệ thuật độc đáo, tuy có thể hơi khó hiểu. Nó không hiệu quả với tất cả các bức ảnh, nhưng tôi thực sự thích cách bức ảnh này đã được xoay.
alt text mô tả ảnh panorama dọc của cây trong công viên được xoay ngang, tạo hiệu ứng nghệ thuật độc đáo
Đây là một ví dụ khác, từ Nhà thờ Hồi giáo Shah ở Isfahan, cũng được xoay ngang.
alt text mô tả ảnh panorama dọc bên trong nhà thờ Shah ở Isfahan, nổi bật kiến trúc trần nhà
Nếu bạn đã chán ngán với những mẹo chụp ảnh cũ kỹ, thì kỹ thuật chụp ảnh panorama dọc là một trong những cách tiếp cận phi thường nhất mà bạn có thể thử. Hầu hết mọi người sẽ không bận tâm đến nó, nhưng đó chính là điểm mấu chốt tạo nên sự khác biệt. Hãy thử một lần, bạn sẽ không bao giờ nhìn chế độ “pano” theo cách cũ nữa.
Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn khi khám phá kỹ thuật chụp ảnh panorama dọc độc đáo này dưới phần bình luận! Bạn đã tạo ra được những bức ảnh ấn tượng nào?
