Khi cân nhắc mua một chiếc điện thoại mới, các thông số kỹ thuật ấn tượng và camera khủng thường là những yếu tố thu hút sự chú ý đầu tiên. Tuy nhiên, nếu thiết bị của bạn gặp sự cố, tất cả những hào nhoáng đó đều trở nên vô nghĩa. Khả năng sửa chữa – hay còn gọi là “repairability” – chính là yếu tố quyết định tuổi thọ của thiết bị và giúp bạn bảo toàn ngân sách. Trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh chóng, việc ưu tiên khả năng sửa chữa nên là một tiêu chí hàng đầu khi bạn tìm kiếm chiếc điện thoại tiếp theo.
Tại sao khả năng sửa chữa lại quan trọng hơn bao giờ hết?
Ngày nay, một số lượng lớn người dùng đang có xu hướng giữ điện thoại của mình lâu hơn, một phần vì những lý do để nâng cấp không còn rõ ràng như vài năm trước. Đối với những người đam mê công nghệ, việc liệt kê hàng tá lý do để flagship mới vượt trội hơn thế hệ trước, từ các tính năng AI đột phá, camera cải tiến đến chip nhanh hơn, là điều dễ dàng.
Tuy nhiên, với người dùng phổ thông – những người coi điện thoại chủ yếu là một cánh cổng dẫn đến các ứng dụng yêu thích của họ – những cải tiến này không mang nhiều ý nghĩa. Nếu chiếc điện thoại hiện tại của họ vẫn hoạt động ổn định, họ có lý do gì để phải đổi sang một thiết bị mới và trải qua rắc rối cài đặt lại từ đầu? Đối với nhóm đối tượng này, điều quan trọng hơn là nhà sản xuất sẽ tiếp tục cung cấp hỗ trợ sửa chữa trong nhiều năm tới, đảm bảo họ không bị buộc phải nâng cấp do thiếu linh kiện thay thế. Nếu bạn thuộc nhóm này, Apple và Samsung thường là những lựa chọn an toàn nhất, vì các nhà sản xuất khác có xu hướng ngừng hỗ trợ chỉ sau khoảng ba năm.
Kéo dài tuổi thọ điện thoại dễ dàng bằng cách thay pin
Nhu cầu lớn nhất của chúng ta đối với một chiếc điện thoại là thời lượng pin tốt. Tuy nhiên, pin lithium-ion vốn sẽ suy giảm hiệu suất theo thời gian. Sau hai năm sử dụng, dung lượng pin còn lại bắt đầu gây khó chịu, và đến năm thứ ba, nó có thể khiến bạn nghĩ đến việc nâng cấp thiết bị mới.
Điều này không nhất thiết phải xảy ra. Nếu các bộ phận khác của điện thoại vẫn hoạt động tốt, chỉ cần thay pin sẽ dễ dàng kéo dài tuổi thọ của thiết bị thêm khoảng hai năm. Vấn đề nằm ở hệ thống tháo pin và mức độ dễ dàng hay khó khăn mà nhà sản xuất tạo ra cho việc này.
Kỹ thuật viên đang sửa chữa điện thoại smartphone
Không giống hầu hết các nhà sản xuất, Google vẫn sử dụng loại keo dán rất mạnh để cố định pin vào khung máy. Điều này khiến việc tháo gỡ và thay thế pin trở nên khó khăn hơn nhiều, ngay cả với các công cụ chuyên dụng, chứ chưa nói đến một người mới bắt đầu với bộ công cụ cơ bản. Nó cũng gây khó khăn hơn cho việc tái chế pin cũ, vì kỹ thuật viên có thể phải làm nóng pin để làm mềm keo, và nhiệt độ cao có thể làm hỏng hóa chất bên trong của pin lithium-ion. Đây là lý do tại sao luôn khuyến nghị giữ nhiệt độ thiết bị thấp nếu bạn muốn kéo dài tuổi thọ pin trên laptop hay smartphone.
Ở chiều ngược lại là Samsung, hãng đã loại bỏ hoàn toàn keo dán và hiện sử dụng các tab dính dễ bóc. Khi các tab này được bóc ra, pin có thể dễ dàng được lấy ra. Đây là quá trình tháo pin dễ dàng nhất từng thấy trên một chiếc điện thoại phổ biến hiện đại. Fairphone, một thương hiệu tập trung vào khả năng sửa chữa, còn vượt trội hơn khi chỉ cần tháo nắp lưng là có thể tiếp cận pin.
Nếu bạn có ý định sử dụng điện thoại lâu hơn ba năm, chắc chắn bạn sẽ phải thay pin vào một thời điểm nào đó. Vì vậy, việc kiểm tra xem quá trình tháo pin có dễ dàng hay không là rất quan trọng. Ngay cả khi bạn không tự thực hiện mà nhờ kỹ thuật viên thay pin, việc tháo pin dễ dàng cũng làm cho toàn bộ quá trình nhanh hơn và thường rẻ hơn.
Thiết kế module: Chìa khóa cho việc sửa chữa nhanh và tiết kiệm
Thiết kế module có nghĩa là bạn chỉ cần sửa chữa phần bị hỏng, và không cần làm gì thêm. Hãy so sánh điều này với các mẫu iPhone cũ hơn, nơi việc thay thế mặt kính lưng bị nứt có thể tốn hàng trăm đô la, vì nó được dán trực tiếp vào khung máy, đòi hỏi phải sử dụng nhiệt, dung môi hoặc thậm chí là công cụ laser để tháo ra. May mắn thay, Apple đã cải tiến thiết kế nội bộ cho các mẫu iPhone mới hơn, giúp việc sửa chữa trở nên dễ dàng và ít tốn kém hơn đáng kể.
Với thiết kế module hơn, các linh kiện được tách biệt, giúp bạn chỉ cần trả tiền để thay thế những gì thực sự bị hỏng. Điều đó đồng nghĩa với chi phí sửa chữa thấp hơn, thời gian chờ đợi ít hơn và ít rắc rối hơn khi thiết bị của bạn không may gặp sự cố. Đây là một thiết kế hiệu quả, tiết kiệm chi phí và đơn giản là thông minh hơn.
Cách kiểm tra khả năng sửa chữa của một chiếc điện thoại
Các công ty đưa ra vô số tuyên bố về khả năng sửa chữa để thể hiện sự quan tâm đến môi trường, nhưng cách duy nhất để bạn biết chắc chắn là tự tìm hiểu. Các video tháo lắp (teardown) trên YouTube, từ các kênh như JerryRigEverything hoặc PBKreviews, là những nguồn tài nguyên tuyệt vời để xem việc mở thiết bị và thay thế linh kiện dễ hay khó khăn đến mức nào.
Cận cảnh quá trình sửa chữa điện thoại di động
Điểm sửa chữa của iFixit là một tiêu chuẩn quan trọng khác, đánh giá điện thoại dựa trên các yếu tố như khả năng cung cấp linh kiện, yêu cầu về công cụ và thiết kế module. Và từ ngày 20 tháng 6 năm 2025, điện thoại bán tại EU sẽ bao gồm điểm sửa chữa ngay trên nhãn năng lượng, giúp việc so sánh các mẫu máy trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Nếu khả năng sử dụng lâu dài là điều quan trọng đối với bạn, đây là những điểm bắt buộc phải kiểm tra trước khi mua.
Tự sửa chữa (DIY) các lỗi đơn giản: Có thể bạn chưa biết?
Không phải mọi sửa chữa đều cần đến trung tâm bảo hành. Các trang web như iFixit cung cấp hướng dẫn từng bước chi tiết, giúp bạn tự thực hiện các sửa chữa phổ biến như thay pin hoặc màn hình. Nếu bạn có đôi tay khéo léo và một bộ dụng cụ cơ bản, việc tự sửa chữa (DIY) có thể giúp tiết kiệm một khoản tiền đáng kể và kéo dài tuổi thọ cho chiếc điện thoại của bạn.
Nhiều chiếc điện thoại chỉ cần vài con ốc và sự kiên nhẫn để tiếp cận các bộ phận bên trong. Hơn nữa, iFixit thường cung cấp liên kết đến các linh kiện và công cụ chính xác mà bạn cần, giúp toàn bộ quá trình trở nên ít đáng sợ hơn nhiều. Đối với các vấn đề đơn giản, việc tự sửa chữa là một lựa chọn thông minh, đầy thỏa mãn và bất ngờ là hoàn toàn khả thi.
Dù nhà sản xuất có tuyên bố mạnh mẽ đến đâu về độ bền của điện thoại, thiết bị vẫn không thể miễn nhiễm với hư hỏng và chắc chắn sẽ bị hao mòn. Nếu bạn có ý định giữ chiếc điện thoại của mình trong nhiều năm tới, hãy đảm bảo rằng công ty đó cũng có ý định hỗ trợ sửa chữa cho thiết bị trong khoảng thời gian tương tự.
