Keo tản nhiệt được dán sẵn trên card màn hình (GPU) từ nhà sản xuất không tồn tại vĩnh cửu. Giống như cách bạn thay keo tản nhiệt mới cho CPU sau vài năm sử dụng, bạn cũng cần tra lại keo tản nhiệt cho GPU nếu muốn duy trì hiệu suất tản nhiệt tối ưu. Tuy nhiên, hầu hết mọi người không thực sự làm điều này, chủ yếu vì việc tháo lắp card đồ họa không đơn giản như tháo tản nhiệt CPU. Quan trọng hơn, luôn tồn tại rủi ro làm hỏng chiếc GPU đắt tiền của bạn.
Tôi cũng từng có những lo ngại tương tự khi lần đầu quyết định thay keo tản nhiệt cho chiếc Nvidia GTX 1060 cũ của mình, nhưng tôi không thể chịu đựng được tình trạng quá nhiệt và giảm hiệu năng (thermal throttling) khi chơi game nữa. Kể từ đó, tôi luôn đảm bảo thay thế lớp keo khô cứng ngay khi nhận thấy các dấu hiệu quá nhiệt. Lợi ích rõ ràng nhất là giảm nhiệt độ GPU, nhưng khi thực sự trải qua quá trình này, bạn sẽ thấy đó là một trải nghiệm học hỏi đáng giá, giống như tôi đã từng.
3. Tháo lắp GPU không đáng sợ như bạn nghĩ
Bạn sẽ không làm hỏng nó nếu cẩn thận và kiên nhẫn
Với việc card đồ họa hiện đại ngày càng đắt đỏ, hầu hết mọi người sẽ không muốn mạo hiểm làm hỏng thứ gì đó trong quá trình tháo lắp hoặc làm mất hiệu lực bảo hành. Tuy nhiên, khi tôi làm theo một vài hướng dẫn trên YouTube và tự mình thực hiện một cách kiên nhẫn, tôi nhanh chóng nhận ra rằng nó không đáng sợ như vẻ ngoài. Bạn không cần phải là một kỹ thuật viên chuyên nghiệp để cẩn thận tháo tất cả các ốc vít và tách bộ tản nhiệt ra để tra keo tản nhiệt mới.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là một số card đồ họa khó tháo lắp hơn những card khác. Ví dụ, các GPU phiên bản Founders Edition của Nvidia có thể khá thách thức để tháo rời do thiết kế tản nhiệt tùy chỉnh của chúng. Các GPU tản nhiệt nước cũng có thể phức tạp không kém, nếu không muốn nói là hơn, vì có liên quan đến các ống dẫn. Cho đến nay, tôi thấy rất dễ dàng để tháo lắp các card đồ họa tản nhiệt khí tiêu chuẩn, như Asus ROG Strix GTX 1060 và RTX 3090. Bất kể quy trình đơn giản hay phức tạp đến đâu, tôi chỉ khuyến nghị thay keo cho GPU sau khi thời hạn bảo hành đã hết.
Tản nhiệt (heatsink) của card đồ họa Zotac Gaming GeForce RTX 4070 Super Trinity Black Edition, minh họa cấu trúc cần tháo khi thay keo.
2. Chất lượng keo tản nhiệt rất quan trọng
Đừng ngần ngại chi trả cho loại keo tản nhiệt cao cấp
Khi lần đầu quyết định thay keo cho GPU, tôi không suy nghĩ nhiều về loại keo tản nhiệt mình sử dụng. Tôi chỉ mua Arctic MX-4 từ Amazon và nghĩ vậy là xong. Mặc dù nó đã cải thiện đáng kể nhiệt độ GPU của tôi, tôi nhanh chóng học được từ nhiều diễn đàn trên Reddit rằng các loại keo tản nhiệt có độ dẫn nhiệt cao hơn sẽ hoạt động tốt hơn. Arctic MX-4, ví dụ, có độ dẫn nhiệt là 8.5 W/mK, khá tốt, nhưng tôi có thể đã chọn thứ gì đó tốt hơn, như Thermal Grizzly Kryonaut, với độ dẫn nhiệt 12.5 W/mK.
Độ dẫn nhiệt cao hơn của Kryonaut có thể đã cải thiện thêm vài độ nhiệt độ GPU của tôi. Con số này có vẻ không nhiều, nhưng khi bạn đã bỏ thời gian và công sức để thay keo cho GPU, tại sao không chọn phương án tốt nhất? Cũng cần lưu ý rằng một số card đồ họa cao cấp hiện đại, như RTX 5090 Founders Edition và Asus ROG Matrix RTX 4090, sử dụng kim loại lỏng (liquid metal) làm chất dẫn nhiệt; việc thay thế nó bằng keo tản nhiệt tiêu chuẩn chỉ làm nhiệt độ GPU của bạn tệ hơn.
1. Pad tản nhiệt cũng có thể cần được chú ý
Bạn sẽ được lợi nếu thay thế các pad tản nhiệt bị khô hoặc mòn
Các pad tản nhiệt trên card đồ họa của bạn giúp truyền nhiệt từ các thành phần như VRMs và chip nhớ. Giống như keo tản nhiệt, chúng có thể dần dần suy giảm theo thời gian. Khi lần đầu tháo lắp chiếc RTX 3090 cũ của mình, tôi nhận thấy các pad đã khô và mòn, nhưng tôi đã không bận tâm thay chúng cùng với keo tản nhiệt. Nhưng không lâu sau, tôi nhận thấy nhiệt độ điểm nối bộ nhớ (VRAM) vẫn khá cao khi theo dõi bằng MSI Afterburner, thường xuyên vượt quá 95°C. Vì vậy, tôi đã phải tháo lắp nó lần thứ hai và thay thế các pad bằng loại chất lượng cao hơn từ Thermal Grizzly.
Việc thay thế các pad tản nhiệt chắc chắn là một quy trình phức tạp hơn, đòi hỏi bạn phải chính xác về độ dày và vị trí đặt pad. Tuy nhiên, sự cải thiện nhiệt độ và tuổi thọ dài hơn chắc chắn xứng đáng với công sức bỏ ra thêm. Bạn không nhất thiết phải làm điều này mỗi lần thay keo cho GPU. Pad tản nhiệt bền hơn nhiều và thường chỉ cần thay thế nếu bạn nhận thấy chúng bị khô đáng kể, biến dạng hoặc vô tình bị rách trong quá trình tháo lắp.
Chip xử lý đồ họa (GPU die) và chip nhớ VRAM trên bo mạch card đồ họa, các thành phần cần keo và pad tản nhiệt.
Thay keo cho GPU rất đáng công sức bỏ ra
Việc thay keo cho GPU thoạt nhìn có vẻ đáng sợ, nhưng những cải thiện về hiệu suất, nhiệt độ giảm và hoạt động êm ái hơn khiến mọi nỗ lực đều xứng đáng. Keo tản nhiệt (và pad) mới không chỉ ngay lập tức làm giảm nhiệt độ GPU mà còn kéo dài tuổi thọ của nó bằng cách ngăn ngừa sự hao mòn sớm của các linh kiện bên trong. Giờ đây, khi tôi đã thay keo cho GPU nhiều lần trong thập kỷ qua mà không làm hỏng chúng, tôi cảm thấy tự tin khuyến nghị quy trình này cho bất kỳ ai đang gặp vấn đề quá nhiệt. Tuy nhiên, tôi vẫn khuyên bạn nên đợi cho đến khi card đồ họa của bạn hết hạn bảo hành.