Qua mỗi kỷ nguyên và thế hệ game trôi đi, thể loại platformer luôn giữ vị trí tiên phong – định hình tuổi thơ, các dòng game và thậm chí cả những hệ máy console. Các game platformer 2D mang đến cảm giác điều khiển chặt chẽ và niềm vui “pixel-perfect” tự nhiên, nhưng khi chúng ta bước vào kỷ nguyên của đồ họa đa giác, không phải game platformer nào cũng chuyển đổi thành công. Game platformer 3D, với mọi tham vọng, hiếm khi đạt được độ chính xác hay chiều sâu như các game platformer 2D hay Metroidvania.
Một số game platformer 3D trở nên lỗi thời tệ hại, hoặc ngay từ đầu đã vụng về và hiếm khi kế thừa được độ chính xác cơ học của các phiên bản 2D. Lấy ví dụ như Enter the Dragonfly, hoặc thậm chí game Ratatouille. Việc tìm thấy một game platformer 3D thành công cả về cơ chế điều khiển, góc camera và chuyển động mượt mà giống như “bắt được sét trong chai”. Và những tựa game làm được điều đó? Chúng xứng đáng có một vị trí vĩnh cửu trong đại sảnh danh vọng của ngành game.
Màn hình hiển thị game Ninja Gaiden 1988, một ví dụ game platformer 2D cổ điển.
It Takes Two: Đỉnh cao của platforming co-op
Một trong những game co-op hiện đại vĩ đại nhất
Tôi đã đợi nhiều năm để chơi It Takes Two. Không phải vì không thể, mà vì tôi sẽ không chơi cho đến khi có thể chơi cùng người bạn đời của mình sau khi giới thiệu cô ấy đến với thế giới game. Khi thời điểm đó cuối cùng đến, đây là game đầu tiên tôi mua. Và tôi không nói điều này một cách nhẹ nhàng – It Takes Two không chỉ là một trong những game co-op hay nhất mọi thời đại, mà còn là một trong những game platformer hiện đại xuất sắc nhất mà bạn có thể trải nghiệm.
Nhưng vượt lên trên khía cạnh cảm xúc, bản thân game là một kiệt tác về platforming 3D. Nó liên tục tự làm mới mình, đưa ra các cơ chế, môi trường và chủ đề mới. Cứ như thể game đang cố gắng vượt qua chính mình ở mỗi màn chơi, và điều đó hoạt động rất hiệu quả. Không bao giờ có khoảnh khắc nhàm chán, và không có cơ chế nào bị lạm dụng quá đà. Game có điều khiển chặt chẽ, mượt mà, sáng tạo đến mức phi lý, và chân thành một cách dễ dàng – khiến nó không chỉ là một game platformer 3D tuyệt vời, mà còn là một sự tôn vinh khả năng kết nối của game.
Ảnh cắt ghép nhiều cảnh trong game co-op It Takes Two, thể hiện sự đa dạng môi trường và nhân vật.
Ratchet & Clank: Rift Apart: Màn trình diễn sức mạnh PS5
Một game platformer hiện đại tuyệt vời tận dụng sức mạnh của PS5
Ratchet & Clank luôn nổi tiếng với sự hỗn loạn, dồn dập, và Rift Apart là một thể loại platformer 3D đặc biệt. Đây là game đầu tiên trong series ra mắt trên PS5, và mọi bước đi của nó đều là những bước tốt nhất. Game đẩy mọi thứ lên cực điểm trong khi vẫn đảm bảo bạn không bao giờ mất phương hướng. Đó là loại game được thiết kế riêng để phô diễn phần cứng của bạn – và ẩn dưới tất cả những hiệu ứng không gian chiều kích hào nhoáng, công nghệ SSD “phép thuật”, và hiệu ứng ray-tracing, nó vẫn là một game platformer 3D vững chắc biết cách phân bổ nhịp độ hoàn hảo.
Tôi đã chơi Rift Apart trong hơn 4 tiếng – chính xác là thời gian PS5 của tôi tải xuống The Last of Us Part II Remastered, nhưng quả thực tôi đã bị choáng ngợp. Combat có lực, chuyển động cực kỳ mượt mà, còn platforming thì sao? Nó sạch sẽ, rộng lượng và được thiết kế thông minh. Bạn không bao giờ cảm thấy vật lộn với camera hay phải suy nghĩ lại các cú nhảy của mình. Rift Apart mang đến cảm giác thể loại này luôn muốn đạt tới – đồ sộ, đậm chất điện ảnh, đầy đồ chơi công nghệ, nhưng được xây dựng trên nền tảng cơ chế platforming tinh tế. Nó giống như một món ăn “comfort food” với nước sốt công nghệ đỉnh cao.
Hình ảnh sản phẩm hoặc bìa game Ratchet & Clank: Rift Apart.
Mirror’s Edge: Phá vỡ khuôn mẫu nhưng vẫn bị đánh giá thấp
Một cuộc khám phá về giới hạn của game platformer 3D
Được rồi, chắc chắn rồi – Mirror’s Edge không phải là một game platformer ‘truyền thống’. Nó là một game parkour góc nhìn thứ nhất với các yếu tố hành động rải rác. Nhưng chỉ cần chơi hơn năm phút, bạn sẽ cảm nhận rõ platforming quan trọng đến mức nào đối với linh hồn của tựa game này. Nó hiện diện ở khắp mọi nơi – trong đà chuyển động, trong vật lý, và đặc biệt là trong những cú nhảy mà bạn chỉ vừa vặn đáp đất thành công.
Nhờ phong cách nghệ thuật tuyệt vời và gameplay mượt mà, Mirror’s Edge là một trong số ít game vẫn “già đi” một cách đáng ngưỡng mộ, ngay cả mười bảy năm sau khi phát hành. Điều thực sự chinh phục tôi là thẩm mỹ. Sự tối giản. Cách thế giới trông nhanh và sạch sẽ, như một giấc mơ về tốc độ. Và mặc dù combat có thể hơi vụng về, mọi thứ khác – từ vượt chướng ngại vật đến chạy tường – đều rất khớp. Nó đã truyền cảm hứng cho cả một làn sóng game sau này, bao gồm một trong những game yêu thích nhất của tôi, Dying Light. Và có lý do chính đáng – bởi vì Mirror’s Edge đã biến chuyển động thành cơ chế chính, và khi làm như vậy, đã cho chúng ta thấy điều đó có thể hồi hộp đến mức nào trong không gian 3D.
Ảnh cắt ghép các cảnh hành động parkour trong game Mirror's Edge, nhấn mạnh chuyển động và phong cách nghệ thuật.
Astro Bot: Trở thành hiện tượng bất ngờ năm vừa qua
Từ một bản demo phần cứng đến game Game of the Year chính thức
Anh chàng robot bé nhỏ này – Astro Bot không chỉ xuất hiện từ hư không – nó đến từ bên trong một bản demo công nghệ. Và thế là chúng ta ở đây, trong thời đại mà Astro’s Playroom đã đi từ một bài hướng dẫn về phần cứng trở thành Astro Bot – Game of the Year 2024. Nếu không có gì khác, đó là một sự “lột xác” đáng kinh ngạc nhất thập kỷ. Astro Bot mang đến cho người chơi vô số màn chơi được thiết kế rực rỡ để khám phá theo tốc độ của riêng họ, đầy những pha platforming chặt chẽ và các chuỗi hành động dễ dàng.
Điều làm cho Astro Bot trở thành một kiệt tác là nó không bao giờ quên đi sự vui nhộn. Nó không chỉ là một game platformer xuất sắc – nó là một lễ kỷ niệm đầy hân hoan về mọi thứ chúng ta yêu thích ở game. Nó sử dụng các tính năng của PS5 theo những cách thông minh, ý nghĩa, nhưng không bao giờ để các “mánh lới” lấn át gameplay. Nó chặt chẽ, đầy màu sắc, sáng tạo và tràn đầy cảm xúc. Mỗi cú nhảy, mỗi cú đấm, mỗi vật phẩm thu thập – đều được thiết kế để mang lại niềm vui. Đây là kết quả khi các nhà phát triển nhớ rằng niềm vui không phải là một thứ gì đó “tầm thường” – đó chính là mục đích.
Hình ảnh sản phẩm hoặc bìa game Astro Bot.
Prince of Persia: The Sands of Time
Khởi đầu một trong những bộ trilogy game hiện đại vĩ đại nhất
Tôi sẽ không bao giờ quên lần đầu tiên cố gắng chạy Sands of Time trên PC của mình và thất bại thảm hại. Trong khi đó, phần tiếp theo, Warrior Within, lại chạy tốt, và còn không cần card đồ họa. Sự bối rối đó đã dẫn đến nhiều ngày van nài và cuối cùng tôi có được chiếc card đồ họa rời đầu tiên – chiếc ATI Radeon HD 5670 lừng lẫy. Còn game thì sao? Cuối cùng nó cũng chạy được, và đưa tôi vào một thế giới đầy sao trời, quái vật cát, những pha platforming và chạy tường đẹp mắt… chạy tường nhiều vô kể.
Sands of Time không chỉ là một game – nó là tiêu chuẩn cho thể loại action platformer 3D mang tính điện ảnh vào năm 2004. Chạy tường mượt mà, cơ chế tua ngược thời gian, các câu đố leo trèo – tất cả đều như phép màu. Platforming trong game này không chỉ là về chuyển động, mà là về đà, nhịp điệu và sự duyên dáng. Nó khiến bạn cảm thấy như một bậc thầy nhào lộn ngay cả khi bạn chỉ vừa vặn vượt qua thử thách. Cho đến ngày nay, nó vẫn là một trong những game platformer 3D được thiết kế thanh lịch nhất từng được tạo ra. Hơn nữa, nó đặt nền móng cho toàn bộ bộ trilogy Prince of Persia, mà theo ý kiến của tôi, là một trong những bộ trilogy game hiện đại vĩ đại nhất, cuối cùng còn khai sinh ra cả series Assassin’s Creed mà chúng ta biết đến ngày nay. Ubisoft cũ ơi, ngươi ở đâu, và bản remake đang ở đâu?
Các game platformer 3D tuyệt vời khác đã đặt nền móng cho những tựa game này
Có rất nhiều game platformer 3D khác xứng đáng được tôn vinh. Super Mario Galaxy, Psychonauts, Jak and Daxter, Sly Cooper, và Banjo-Kazooie – đầu những năm 2000 là thời kỳ bùng nổ với những game đã định nghĩa và tinh chỉnh thể loại platforming 3D. Danh sách này? Nó không phải là một bảng xếp hạng tuyệt đối. Đó là một sự tôn vinh cho một thể loại đã phát triển, biến đổi và phân nhánh theo những hướng không ngờ, đồng thời tồn tại được qua những góc camera khó chịu và điều khiển vụng về của những ngày đầu.
Những tựa game này cho thấy rằng khi các yếu tố kết hợp hoàn hảo – chuyển động mượt mà, thiết kế tốt và một chút sáng tạo – game platformer 3D có thể chính xác, giàu cảm xúc và đáng nhớ không kém bất kỳ thể loại game nào khác.
